Wil je meebewegen met de stroom- en gasprijzen van de groothandelsmarkt en zo profiteren van goedkope (soms zelfs negatieve) uren? Dan is een dynamisch energiecontract iets om te overwegen. In dit artikel leg ik helder uit hoe het werkt, wat er in 2025 verandert (o.a. kwartierprijzen), de kostenopbouw, plus concrete tips om risico’s te beperken.
Wat is een dynamisch energiecontract?
- Stroom: je betaalt een variabele prijs per tijdvak die is gekoppeld aan de EPEX-beurs. Tot nu toe waren dat uurprijzen; vanaf 1 oktober 2025 schakelt de Europese stroommarkt over op kwartierprijzen (96 prijsblokken per dag). Leveranciers mogen die nog steeds als uurtarief doorbelasten, maar meerdere partijen tonen/afrekenen kwartierprijzen.
- Gas: je betaalt een dagprijs die meebeweegt met de TTF-gashandelsmarkt (dag-ahead/front-month).
- Contractvorm: dynamische contracten zijn doorgaans onbepaalde tijd (geen vaste einddatum); de leveringstarieven wisselen frequent.
- Negatieve prijzen: op de stroombeurs kunnen prijzen onder nul gaan (veel zon/wind + lage vraag). In zulke vensters “krijg” je in principe betaald voor verbruik, los van belastingen/netbeheerkosten.
Let op kwartierprijzen (v.a. 1 okt 2025): niet iedere leverancier stapt meteen om, maar diverse dynamische aanbieders tonen en/of rekenen al kwartierprijzen. Check dit bij je leverancier.
Hoe wordt je prijs opgebouwd?
Een dynamische stroomprijs per (kwartier)uur of gas dagprijs bestaat grofweg uit:
- Inkoopprijs (EPEX voor stroom; TTF voor gas)
- Opslag/handelskosten van je leverancier (transparant vermelden)
- Energiebelasting en btw (21% btw in 2025)
- Netbeheerkosten (vast, via je leverancier gefactureerd; door ACM gereguleerd)
Uitleg en definities vind je bij ConsuWijzer en ACM.
In 2025 zijn btw en energiebelasting opnieuw vastgesteld; denk aan ca. 12 ct/kWh stroom-EB en ~€0,70/m³ gas-EB incl. 21% btw (indicatief). Je ontvangt óók de jaarlijkse vermindering energiebelasting (€ 635,19 in 2025).
De netbeheerkosten zijn in 2025 gemiddeld gestegen (orde ~€60/jaar; ~+11%) door hogere netwerk-investeringen; exacte bedragen verschillen per netbeheerder/regio.
Wat verandert er in 2025/2026 voor dynamische stroom?
- Kwartierprijzen i.p.v. uurprijzen: Europese markt-unit wijzigt; prijzen wisselen nu 96× per dag. Leveranciers bepalen of ze ook afrekenen per kwartier of (voorlopig) blijven middelen per uur.
- Diverse dynamische spelers kondigen kwartierprijzen (in app/factuur) aan; anderen volgen mogelijk later.
Praktische impact:
- Pieken en dalen worden korter en scherper; timing en automatisering (bijv. EV laden, boiler/wasmachine sturen) worden nog waardevoller.
- Je besparing komt meer aan op slim plannen én tools die kwartierprijzen “snappen”.
Zonnepanelen & dynamisch: salderen en terugleverkosten
- De salderingsregeling blijft tot en met 2026; per 1 januari 2027 stopt salderen. Daarna krijg je een (wettelijk redelijke) terugleververgoeding voor je ingevoede kWh.
- Terugleverkosten: steeds meer leveranciers rekenen bij zonnepaneelbezitters (forse) vaste of variabele kostenvoor teruglevering. In 2025 constateerde ACM een stijging ~10% m/m; consumentenorganisaties vragen om transparantere rekenmethodes en toezicht.
- Marktbeeld: platforms melden dat terugleverkosten in 2025 op veel vaste contracten gangbaar zijn; dynamische aanbieders verwerken dit soms niet apart maar impliciet in de opslag/vergoeding—lees de kleine lettertjes.
- Er zijn rechtszaken/uitspraken geweest over salderen en terugleverkosten—met mogelijke impact, maar vaak casuïstisch en (nog) niet definitief voor iedereen.
Conclusie voor PV-bezitters in 2025:
- Dynamisch kan lonen als je overdag veel eigenverbruik haalt en teruglevering beperkt (minder kans op hoge terugleverkosten).
- Maak een nuchtere vergelijking: opslag, (eventuele) terugleverkosten, meetkosten, transparantie van saldering en de terugleververgoeding na 2026.
Voor wie is een dynamisch contract interessant?
Past wél als je:
- Flexibel bent met verbruik (EV, warmtepomp/boiler, was/droog, vaatwasser).
- Automatisering wilt inzetten (apps/EMS, slimme stekkers, laadpalen). Xemex
- Thuis zonnepanelen hebt en eigenverbruik kunt maximaliseren (load-shifting).
- Prijsrisico begrijpt en actief wilt managen.
Past minder als je:
- Weinig sturing hebt (vast ritme, veel avondpiekverbruik).
- Prijszekerheid belangrijker vindt dan potentiële besparing.
- Houdt van “set-and-forget” (dynamisch vraagt aandacht, zeker met kwartierprijzen).
Voordelen op een rij
- Eerlijke, transparante prijs: je ziet (en betaalt) de marktprijs + opslag.
- Negatieve uren: soms verdienen aan verbruik (in theorie); ideaal voor EV laden of warmtepomp-booster in zonnige/winderige uren.
- Meer invloed: met kwartierprijzen kun je nog fijner sturen.
- Vaak gunstig voor PV-huishoudens die overdag veel eigenverbruik hebben (minder teruglevering → potentieel lagere terugleverkosten).
Nadelen en risico’s
- Volatiliteit: prijzen kunnen hard stijgen, zeker bij kou/onderhoud (gas) of weinig wind (stroom). Context: TTF-gas rond €31–32/MWh eind aug/sept 2025, maar dit schommelt.
- Complexiteit: 96 prijsblokken/dag (stroom) vraagt planning/automatisering. Niet elke leverancier factureert per kwartier.
- PV-specifiek: terugleverkosten kunnen voordeel wegvreten; beleid wijzigt; na 2027 vervalt salderen.
- Geen prijsplafond/zekerheid zoals bij vaste contracten: je draagt meer marktrisico.
Zo vergelijk je dynamische aanbieders (checklist)
- Prijsgranulariteit: kwartierprijzen of (nog) uurgemiddelde? Wat zie je in app/factuur?
- Opslag: vaste maandfee + per-kWh/m³ opslag? Is teruglevering echt kale marktprijs of zit er toeslag/afslagop? (Let op “verkoopvergoeding”, “terugleveropslag”, “inkoopkosten”.)
- PV-voorwaarden: salderen t/m 2026, terugleverkosten, terugleververgoeding (hoogte en methode).
- Meetdata: leest de leverancier je slimme meter per 15 min uit? Werkelijke afrekening per kwartier of gemiddelden?
- Tools/EMS: biedt de leverancier integraties voor EV-laden, warmtepomp, boiler, Home Assistant?
- Klantenservice en factuurlogica: duidelijke factuur per kwartier/uur, heldere specificatie van belastingen en netbeheerkosten?
Bespaarstrategie in 5 stappen (praktisch)
- Kaart je verbruik: noteer de grootverbruikers (EV, warmtepomp, boiler, was/droog).
- Plan op prijsblokken: schuif was/droog/vaat naar lage (kwartier)prijzen; EV slim laden (’s middags bij zon, ’s nachts bij wind).
- Automatiseer: gebruik app/EMS of slimme stekkers; stel prijsdrempels in (bijv. laden als < X €/kWh).
- PV-eigenverbruik: zet boiler/warmtepomp aan bij zonuren; minimaliseer teruglevering → kan terugleverkosten drukken.
- Bekijk maandelijks: check gemiddelde prijs, opslag, PV-kosten, evt. switch als voorwaarden verslechteren. Overstappen.nl
Veelgestelde vragen (kort)
1) Is dynamisch “altijd goedkoper”?
Nee. Het hangt af van je profiel (tijdstip van verbruik), sturing, en voorwaarden (opslag/terugleverkosten).
2) Kan ik geld krijgen bij negatieve uren?
De marktprijs kan negatief zijn; je all-in tarief bevat nog belastingen/netbeheerkosten en opslag. Netto verdien je niet altijd.
3) Hoe zit het met salderen?
Tot en met 2026 blijft salderen. Per 1 januari 2027 stopt het en krijg je een terugleververgoeding.
4) Stijgen terugleverkosten verder?
In 2025 zag ACM een stijging van ~10% m/m; de hoogte en methodiek verschillen per leverancier en zijn onderwerp van toezicht/debat.
5) Gaat de stroomprijs echt elk kwartier veranderen?
Ja, op de groothandelsmarkt i.i.g. wel vanaf 1 okt 2025; of jouw leverancier ook afrekent per kwartier verschilt.
6) En gas?
Dat blijft dagprijzen meebewegen met de TTF. De actuele niveaus schommelen; eind aug/sept 2025 lag dag-ahead/front-month grofweg rond €31–32/MWh.
Samenvatting
- Dynamisch = marktprijs (stroom per kwartier vanaf 1-10-2025; gas per dag) + opslag, belastingen en netbeheerkosten.
- Loont voor wie flexibel is, automatisering inzet en (met PV) eigenverbruik maximaliseert.
- Risico’s: volatiliteit, complexiteit (96 blokken/dag), PV-kosten/onzeker beleid na 2026
