Het elektriciteitsnet kraakt in zijn voegen: kans op stroomonderbrekingen komende winter
Netbeheerders hebben in de zomer al moeite om de enorme hoeveelheid zonnestroom te verwerken; in de winter schiet juist de vraag naar elektriciteit omhoog. Dat leidt steeds vaker tot knelpunten, waardoor tijdelijke stroomonderbrekingen dreigen.
Enexis: ‘Afschakeling blijft uiterste noodmaatregel’
Volgens Enexis kan het in “zeer uitzonderlijke situaties” nodig zijn om deze winter delen van Tilburg, Den Bosch, Etten-Leur, Uden en Ommen (Overijssel) kortstondig zonder stroom te zetten. In piekmomenten kan de belasting op regionale verdeelstations zó hoog oplopen dat overbelasting – en dus schade – dreigt.
“Het uit voorzorg uitschakelen van elektriciteit is echt het allerlaatste redmiddel,” aldus een woordvoerder. De kans dat dit scenario werkelijk nodig is, acht Enexis klein, maar helemaal uit te sluiten is het niet. Bij daadwerkelijke schade aan een verdeelstation kan reparatie immers aanzienlijk langer duren dan een geplande onderbreking.
Elektrificatie jaagt de vraag op
Dat het net “piept en kraakt” komt doordat huishoudens en bedrijven massaal overstappen op elektriciteit, legt lector energietransitie Jeike Wallinga (hogeschool Windesheim) uit. Elektrisch koken, verwarmen en rijden neemt snel toe, terwijl het net hier oorspronkelijk niet voor is ontworpen.
Zomers zijn capaciteitsproblemen vooral gerelateerd aan het overschot aan zonnestroom. “Dat is nog relatief eenvoudig op te lossen door bijvoorbeeld zonnepanelen tijdelijk uit te schakelen,” zegt energiedeskundige Marien Boonman. In de winter ligt het anders: dan verbruiken klanten méér stroom dan de leidingen kunnen afvoeren. Netbeheerders bereiden het publiek daarom voor op mogelijke noodmaatregelen.
Piekmomenten beperken
Volgens Wallinga treden de problemen vooral op tijdens een paar drukke uren per dag, met name wanneer mensen ’s avonds thuiskomen. De overheid roept consumenten daarom op om tussen 16.00 en 21.00 uur grote verbruikers – zoals wasmachines, drogers of het opladen van elektrische auto’s – te vermijden.
Knelpunten ook elders
De capaciteitskrapte is niet uniek voor Enexis-gebied. Stedin waarschuwt voor een knelpunt op Walcheren (Zeeland). Rond Kerst arriveert daar een toestroom van toeristen die elektrische kacheltjes en gourmetstellen meenemen, wat tot extra piekbelasting leidt. Met Pasen kon Stedin overbelasting voorkomen door tijdelijk zes generatoren in te zetten.
Voor dit jaar verwacht Stedin dankzij dergelijke noodmaatregelen geen afschakeling te hoeven toepassen. Liander sluit stroomuitval door overbelasting op dit moment evenmin uit, maar kan het voor de toekomst niet garanderen.
