Wanneer is het slim om van energiecontract te veranderen?
Heeft u binnenkort een eindejaarsafrekening of loopt uw huidige energiecontract af, dan kan het lonen om de energietarieven te vergelijken en – indien voordeliger – direct te wisselen. Het rendement van zo’n overstap hangt vooral af van timing. Hieronder leest u wanneer u zonder gedoe van leverancier kunt veranderen.
U heeft nog nooit gewisseld of u heeft een variabel contract
Wie nooit eerder van energieleverancier is veranderd, heeft vrijwel zeker een contract voor onbepaalde tijd. Dat geldt ook voor klanten die onlangs — zonder eigen keuze — een variabel tarief kregen opgelegd. In beide situaties:
- Opzegtermijn: maximaal 30 dagen.
- Bedenktijd: 14 dagen nadat u het nieuwe contract heeft afgesloten.
- Hoe werkt de overstap? Uw nieuwe leverancier regelt de opzegging bij uw huidige aanbieder automatisch.
Concreet betekent dit dat u iedere dag kunt overstappen, zonder boete. Kies het moment dat u het grootste prijsverschil ziet in de vergelijker — bijvoorbeeld wanneer er een tijdelijke welkomstkorting geldt of wanneer de marktprijzen dalen.
1. Eerst uw contracttype bepalen
| Situatie | Wat betekent dit voor overstappen? | Actiepunten |
|---|---|---|
| Nog nooit overgestapt / contract voor onbepaalde tijd (variabel of dynamisch) | U kunt op elk moment weg. Er geldt alleen een opzegtermijn van 30 dagen. | • Dien direct een aanvraag in bij de nieuwe leverancier. • Nieuwe leverancier zegt uw oude contract op. |
| Vast contract loopt binnen enkele maanden af | U kunt kosteloos vooruit boeken binnen het zogeheten switchwindow (overnametermijn) van de nieuwe leverancier. | • Controleer de exacte einddatum. • Stap idealiter 6–8 weken vóór afloop over. |
| Vast contract voortijdig opzeggen | Mogelijke opzegboete = schadebedrag voor uw leverancier (regeling sinds 1 juni 2023). | • Bereken of het voordeel van lagere tarieven/korting de boete compenseert. |
Tip: Bij dynamische contracten (uurtarieven stroom, dagtarief gas) geldt meestal óók slechts 30 dagen opzegtermijn, dus u blijft flexibel.
2. Zo werkt het switchwindow (overnametermijn)
Nieuwe leveranciers “reserveren” uw overstap tot maximaal x maanden in de toekomst. Valt de einddatum van uw huidige contract binnen deze periode, dan gaat het nieuwe contract automatisch in op de juiste dag – zonder boete.
| Leverancier | Switchwindow |
|---|---|
| Coolblue Energie / NextEnergy / Zonneplan | 12 maanden |
| Noord Energie | 12 maanden |
| **Essent / Energiedirect.nl / Gewoon Energie / Greenchoice / Innova / om | nieuwe energie / Vandebron** |
| Energie VanOns | 4 maanden |
| Eneco / ENGIE / Oxxio / Powerpeers / Budget Energie | 3 maanden |
| Vattenfall | 2 maanden |
| Frank Energie / Mega | 8 weken |
| Vrijopnaam VoordeelVast | 45 dagen |
(Selectie uit de volledige lijst bijgewerkt 9 april 2025).
3. Het gunstigste overstapmoment
- Start op tijd: Plan de overstap 6–8 weken voor contractafloop. Zo heeft de nieuwe leverancier ruimte om uw contract netjes over te nemen en blijft u binnen bedenktijd (14 dagen) en wettelijke opzegtermijn (30 dagen).
- Let op seizoensverbruik:
- Overstap nét ná de winter? Reken op bijbetalen, omdat u in de koude maanden relatief meer heeft verbruikt dan u aan termijnbedragen heeft betaald.
- Overstap na de zomer? Vaak krijgt u geld terug. Uiteindelijk telt het jaarverbruik, maar voorkom cashflow-verrassingen.
- Zonnepanelen: Stap niet direct na een zonnige zomer over als u een grote teruglevering verwacht; u verkoopt de overschotten dan tegen een lagere vergoeding. Wacht tot uw opwek en verbruik weer dichter bij elkaar liggen, bijvoorbeeld in het vroege voorjaar of najaar.
- Prijsontwikkelingen volgen: Sinds het wegvallen van het prijsplafond (eind 2024) bewegen variabele en dynamische tarieven weer sterker mee met de markt. Check daarom maandelijks of een dynamisch contract tijdelijk goedkoper is.
4. Vroegtijdig contract verbreken: zo rekent u de boete uit
| Resterende looptijd | Indicatie opzegvergoeding* |
|---|---|
| ≤ 1 maand | vaak €0–€50 |
| 1–6 maanden | enkele tientjes tot ± €250 |
| 6–12 maanden | ± €250–€500 |
| > 12 maanden | kan oplopen tot > €750 |
*Werkelijk bedrag hangt af van het verschil tussen uw vaste tarief en de actuele marktprijs, plus het nog te leveren volume. Vraag altijd eerst een boeteberekening op bij uw huidige leverancier. easyswitch.nl
5. Stappenplan voor een soepele overstap
- Zoek uw einddatum (factuur, contract, of online portal).
- Vergelijk tarieven (vast / variabel / dynamisch) en noteer de switchwindow van de nieuwe leverancier.
- Plan uw aanvraag binnen het switchwindow en ± 6 weken voor einddatum.
- Dien de aanvraag in → nieuwe leverancier regelt de opzegging.
- Controleer bevestigingen en noteer de leveringsdatum.
- Check uw eindnota (en saldoklaring bij zonnepanelen) en corrigeer indien nodig binnen de 14-dagenbedenktermijn.
6. Veelgestelde vragen beknopt
- Mag mijn oude en nieuwe leverancier mijn einddatum nog uitwisselen?
Nee, sinds 2023 is die uitwisseling verboden; u moet de datum zelf doorgeven. - Tel ik de welkomstbonus mee in mijn berekening?
Ja, maar alleen als u het contract écht uitdient. Bij voortijdig opzeggen vervalt de bonus meestal. - Geldt de 30-dagen opzegtermijn ook voor dynamische contracten?
Bijna altijd wel (check de voorwaarden), uitzonderingen zijn zeldzaam.
Conclusie
- Variabel of dynamisch: overstappen kan altijd, houd 30 dagen opzegtermijn aan.
- Vast contract: stap 6–8 weken voor afloop over en blijf binnen het switchwindow van de nieuwe leverancier.
- Voortijdig ontbinden: reken de boete door; sinds 1 juni 2023 is die gebaseerd op werkelijke schade.
- Zonnepaneelbezitters & seizoensinvloeden: kies uw moment zorgvuldig om cashflow-nadeel te voorkomen.
Zo blijft u het hele jaar door verzekerd van de scherpste energietarieven zonder vervelende verrassingen. Heeft u nog vragen over uw specifieke situatie of wilt u hulp bij het lezen van de jaarafrekening? Neem dan gerust contact op met een onafhankelijke vergelijkingssite of energieadviseur.
